Andrzej Waligórski

poeta, satyryk, autor słuchowisk radiowych

ur. 20 października 1926, Nowy Targ

zm. 10 maja 1992, Wrocław

Najmłodsze lata spędził we wsi Koropiec na Podolu, później rodzina przeniosła się do Gródka Jagiellońskiego. Tam ukończył szkołę podstawową i w 1939 r. zdał egzaminy do gimnazjum, w którym jednak nauki nie podjął ze względu na wybuch drugiej wojny światowej. Okres okupacji spędził we Lwowie. W ostatnich latach wojny walczył – podobnie jak jego ojciec, lekarz – w szeregach Armii Krajowej. W 1946 r. ostatnim transportem (przed zamknięciem granicy polsko-radzieckiej) dojechał na Dolny Śląsk. We Wrocławiu uczęszczał do średniej szkoły plastycznej, zdał maturę (1948) i podjął studia na kilku kierunkach (rysunek w Państwowej Wyższej Szkole Sztuk Plastycznych, filologia polska i socjologia na Uniwersytecie Wrocławskim), żadnego jednak nie ukończył.

 

Jako dziennikarz debiutował w 1947 r. na łamach wałbrzyskiego „Słowa Polskiego”, a w 1950 r. związał się z Polskim Radiem Wrocław. Początkowo pracował w redakcji audycji masowych, następnie w redakcjach programów rozrywkowych i literackich. Prezentował autorskie audycje i słuchowiska, m.in. Tygodniowy rozrachunek i Rewia w eterze. Największą popularność zyskał dzięki magazynowi Studio 202, cyklicznej audycji nadawanej od 1956 r., której był szefem i głównym autorem. Współpracował także z trzecim programem Polskiego Radia, współtworząc audycję 60 minut na godzinę.

 

Począwszy od lat 50., pisał teksty piosenek – wiele z nich o ogromnym zasięgu i popularności – które wykonywali m.in. Iga Cembrzyńska, Tadeusz Chyła (Ballada o Cysorzu, Ballada o mumiach), Aleksander (Olek) Grotowski (Jesień idzie, nie ma na to rady, Sierpień ’80), Maria Koterbska, Alicja Majewska, Sława Przybylska i Natasza Żylska. Żywa była jego działalność kabaretowa – pisał teksty dla Dudka i Elity oraz Kabaretu Olgi Lipińskiej, stworzył kabarety Zielony Gacek (razem z Adamem Baronem) i Dreptak.

 

Jest autorem ogromnej liczby wierszy i skeczy, w których stworzył symboliczne postaci fikcyjne, takie jak Babcia Pimpusiowa, kniaź Dreptak, Anzelm Pukałko czy Rycerze, obecne w Studio 202, w radiowych cyklach satyrycznych: Ballady i romanse, Hejże na niechluje, Listy Anzelma Pukałki, Pocztówki z Pilczyc, Przygody kapitana Klusa, Rodzina Pasikoników, Rycerze i in. Jego utwory ukazywały się drukiem w tomach: Dreptakiada (1973), Dreptakowisko (1986), Cysorz – ballady i piosenki do śmiechu i do płaczu (1989), Modlitwa laika (1994), Wierszyki (1995), Docent Basset (1995), Jeszcze (1996), Błędny rycerz (1999).

 

Zarówno wymyślone przezeń postaci oraz ich kwestie, np. ulubione przez Rycerzy „Hej, szable w dłoń” i „Oj, niedobrze, koledzy, niedobrze”, jak i całe zdania pochodzące z piosenek: „Cysorz to ma klawe życie” czy „Jesień idzie, nie ma na to rady”, stały się typowymi skrzydlatymi słowami niosącymi uniwersalne znaczenia.

Tytuły w projekcie

Akompaniamenty

Przejdź na stronę MULTIMEDIA z nagraniami wybranych utworów oraz akompaniamenami.

Przejdź do multimediów