Jacek Kaczmarski

Ukończył stołeczne Liceum Ogólnokształcącym im. Narcyzy Żmichowskiej, a następnie polonistykę na Uniwersytecie Warszawskim (1980). Pierwsze wiersze i piosenki pisał już jako trzynastoletni chłopiec. Zadebiutował w 1976 r. w klubie Remont podczas Warszawskiego Jarmarku Piosenki. W kolejnych latach (1977–1979) występował na krakowskim Festiwalu Piosenki Studenckiej, za każdym razem powracając zeń z nagrodą. W 1979 r. wspólnie z Przemysławem Gintrowskim i Zbigniewem Łapińskim stworzył i wykonywał słynne „programy”, czyli spójne treściowo cykle muzyczno-poetyckie: Mury (1979), Raj (1980), Muzeum (1981), Krzyk (1981), Mury w Muzeum Raju (1991), Wojna postu z karnawałem (1993), Sarmatia (1994).

Stan wojenny 1981 r. zastał trio Kaczmarski–Gintrowski–Łapiński koncertujące we Francji. Kaczmarski został w Paryżu. Zaangażował się w prace Komitetu Poparcia „Solidarności”, współpracował także z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa. W 1984 r. przeniósł się do Monachium, gdzie otrzymał stałą posadę w tej instytucji. Do kraju powrócił w 1990 r. Przez kilka lat koncertował w ramach reaktywowanego tria z Gintrowskim i Łapińskim. W 1995 r. zamieszkał w Perth w Australii, do ojczyzny często jednak powracał. W 2002 r. zdiagnozowano u niego chorobę nowotworową przełyku. Pomimo poddania się skomplikowanej terapii artysta zmarł dwa lata później.

Kaczmarski na emigracji koncertował, wydawał płyty, tworzył też kolejne autorskie programy – m.in. Kosmopolak (1987), Dzieci Hioba (1989), Głupi Jasio (1990), zbiory poezji – m.in. Mój zodiak (1983), Rozbite oddziały (1988), a także prozę (wydawaną częściowo w Polsce) – Autoportret z kanalią (1994), Życie do góry nogami (1996), Plaża dla psów (1998), O aniołach innym razem (1999) i Napój Ananków (2000).

Nazywany był bardem „Solidarności”, chociaż jego poezja nie daje się zamknąć w tych ramach. Był artystą całkowicie niezależnym, czerpiącym swobodnie z różnych stylów, zainspirowanym historią, malarstwem, twórczością wybitnych poetów. Jego brawurowe wykonania m.in. Obławy czy Epitafium dla Włodzimierza Wysockiego stały się niedościgłym wzorem dla późniejszych wykonawców próbujących się mierzyć z tym trudnym repertuarem.

Kaczmarski uhonorowany został odznaczeniami państwowymi: Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski (2000) i pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski (2006), otrzymał także Złotego Fryderyka za całokształt twórczości (2004).