Jan Kochanowski

W 1544 r. rozpoczął studia na wydziale sztuk wyzwolonych Akademii Krakowskiej, które kontynuował w Królewcu. W latach 1552–1559 trzykrotnie był na uniwersytecie w Padwie, gdzie ugruntowywał klasyczną wiedzę filologiczną i pisał utwory w języku łacińskim. Od 1559 r. rozwijała się jego kariera dworska w kraju: przebywał m.in. na dworach Tarnowskich, Tęczyńskich i Firlejów, a od 1563 r. podkanclerzego Piotra Myszkowskiego, dzięki któremu otrzymał godność sekretarza królewskiego, później zaś, gdy Myszkowski był już biskupem – powierzono mu probostwa w Poznaniu i Zwoleniu. Ostatecznie jednak zrezygnował z kariery dworskiej i wszelkich beneficjów.

W 1574 r. ożenił się i osiadł w Czarnolesie (niedaleko Sycyny). Okazjonalnie brał udział w życiu publicznym, m.in. uczestniczył w wolnych elekcjach (1573, 1576), angażował się też w życie społeczne swojego regionu – w 1579 r. został wojskim sandomierskim.

W 1584 r. przyjechał do Lublina na zwołany przez Stefana Batorego zjazd senatorów, licząc na pomoc samego króla w doprowadzeniu do ukarania winnych śmierci jego szwagra (zamordowanego w Turcji). Zmarł tam nagle, w wieku ok. 54 lat. Na uroczystości pogrzebowej w Lublinie obecny był król, a także wielu dostojników. Szczątki poety przewieziono później staraniem żony do kaplicy w Zwoleniu.

Jan Kochanowski to jeden z najwybitniejszych europejskich twórców renesansowych. Pisał w języku polskim i łacińskim. Wniósł wiele do polskiej literatury, m.in. nowe gatunki, rozwój języka literackiego, zmiany dotyczące wersyfikacji w formach poetyckich. Jest autorem kilkuset dzieł, w dużej części wydawanych za życia oraz niedługo po śmierci poety – m.in. tragedii Odprawa posłów greckich (wyd. 1578), Trenów (wyd. 1580), Fraszek (wyd. 1584), Pieśni (wyd. 1586), przekładu na język polski 150 psalmów pt. Psałterz Dawidowy (wyd. 1579), a także łacińskich ód, elegii i epigramatów.