Wacław Graba-Łęcki

Jego rodowe nazwisko brzmiało Rettinger. Zmienił je formalnie w 1922 r. na Graba-Łęcki.

 

Miał 23 lata, gdy wyruszył z krakowskich Oleandrów z Pierwszą Kompanią Kadrową. Był żołnierzem i lekarzem w oddziale Władysława Beliny-Prażmowskiego; posługiwał się pseudonimem „Graba”. Po zakończeniu pierwszej wojny światowej dalej aktywnie działał w Wojsku Polskim.

 

W 1921 r. obronił doktorat z zakresu medycyny na Uniwersytecie Jagiellońskim. Jego specjalnością była balneologia. W 1927 r. poślubił Jadwigę Stanisławską, z którą miał troje dzieci: Kazimierza, Hannę i Ludmiłę. Do 1935 r. mieszkał i pracował w Krynicy, gdzie był naczelnym lekarzem uzdrowiskowym. Przeniósł się wraz z rodziną do stolicy po przyjęciu propozycji prezydenta Warszawy Stefana Starzyńskiego, by objąć urząd jego zastępcy. Pozostawał na stanowisku wiceprezydenta Warszawy do wybuchu drugiej wojny światowej. Uczestniczył w kampanii wrześniowej 1939 r., następnie przez Rumunię opuścił Polskę i przyłączył się do Polskich Sił Zbrojnych. Był lekarzem szpitali polskiej armii na Zachodzie.

 

Tragiczne były losy dwojga jego dzieci, które zginęły w powstaniu warszawskim. 16-letni Kazimierz został rozstrzelany przez Niemców w Pęcicach, zaś córka Hanna, mając zaledwie 13 lat, zginęła pod koniec powstania, uczestnicząc w gaszeniu pożaru kościoła na Saskiej Kępie (wywołanym ostrzałem artyleryjskim Armii Czerwonej).

 

Po wojnie Graba-Łęcki pozostał aż do śmierci na emigracji w Wielkiej Brytanii. Jest autorem wielu prac medycznych oraz licznych artykułów wspomnieniowych z czasów wojny, publikowanych w prasie emigracyjnej.

 

Odznaczony został m.in. orderami Virtuti Militari i Polonia Restituta.