O utworze
Litwinka
AkompaniamentHymn legionistów litewskich; Pieśń litewska
Autorem melodii pieśni Litwinka jest Karol Kurpiński, zaś twórcą słów Stanisław J. Cywiński. Pieśń w wersji na głos solo, chór i orkiestrę wykonano w Teatrze Narodowym w Warszawie 29 maja 1831 r. Najprawdopodobniej jeszcze w tym samym roku pieśń została wydana przez warszawską oficynę Antoniego Brzeziny z przeznaczeniem „do śpiewu z towarzyszeniem fortepianu”.
Podniosłą, ale i żwawą melodię Litwinki wprowadził – obok Mazurka Dąbrowskiego oraz pieśni Witaj, majowa jutrzenko – Richard Wagner (1813–1883) do uwertury koncertowej Polonia napisanej w 1836 r.
Tekst pieśni nawiązujący do poezji patriotycznej wcześniejszych epok, m.in. Hymnu do miłości Ojczyzny Ignacego Krasickiego (1735–1801) i poezji wielkich romantyków, przedstawia braterstwo narodu polskiego i litewskiego. Litwa pokazana jest jako kraina czekająca na pomoc Polski w wyzwoleniu spod carskiego jarzma.
Tekst
i Litwa czeka przechodnia!
Wzdycha za nim, czeka со dnia,
gościu, przylatuj, bratnie odwiedź plemię,
uwolń wielkiego z więzów niewolnika,
olbrzymim ducha udziałem
najeźdźców uścielisz wałem
i straż im wydrzesz świętego pomnika.
Нор, hop, koniku, dо Litwy,
podkóweczka tęgo kuta,
jest i szablica do bitwy,
szablica jako Kiejstuta.
Jedźmy powitać litewskie doliny,
gdzie nas czekają, gdzie zyszczem wawrzyny!
2. Pierzchnie niewoli i udręczeń morze,
godzina zmarłym zadzwoni
i niebios światło uroni
wiosenne swobód przebudzone zorze.
Ту tam pospieszaj, na łono twej matki,
szczepie świetnego narodu,
legionie z Lechitów grodu,
tу błogosławieństw poniesiesz zadatki.
Нор, hop, koniku, dо Litwy…
3. Litwо, skarbnico młodości pamiątek,
droższą сię odtąd zobaczę,
bо już wolną łzą zapłaczę
pośród wolności narodowych świątek.
Uwielbień pełne, waleczności cudów,
niebo ci życia udzieli,
błyśnie z grobowej topieli
zgubiona kropla w oceanie ludów.
Нор, hop, koniku, dо Litwy…
4. Święta miłości kochanej ojczyzny,
święta synowi Litwina!
Zemstą jego tchnie dziedzina,
tylu niewoli naznaczona blizny.
Przenikł serc tysiąc wolnych głos wesoły
i nieskalane Litwiny,
krwią kupionymi wawrzyny,
ucieszą zimne naddziadów popioły.
Нор, hop, koniku, dо Litwy…