O utworze

Psalm stojących w kolejce

AkompaniamentAkompaniament

Kolekcje Muzyka w czasach cenzury

„Bądź jak kamień, stój, wytrzymaj!” – te słowa pochodzące ze śpiewanego przez Krystynę Prońko Psalmu stojących w kolejce – jednego z najbardziej znanych fragmentów Kolędy-Nocki – musicalu z muzyką Wojciecha Trzcińskiego i librettem Ernesta Brylla, stały się wezwaniem do Polaków o wytrwałość i niezłomność w walce o wolność. Szybko okrzyknięty polskim Hair, zagrany po raz pierwszy 18 grudnia 1980 r. w Teatrze Muzycznym w Gdyni, spektakl w reżyserii Krzysztofa Bukowskiego (1950–2001) był reakcją środowiska teatralno-muzycznego na sierpniowe wydarzenia 1980 r. na Wybrzeżu, które wstrząsnęły całym krajem. W realizacji scenicznej Psalmu stojących w kolejce twórcy Kolędy-Nocki zawarli też czytelną aluzję do śmierci zastrzelonego w czasie grudniowej masakry na Wybrzeżu w 1970 r. i upamiętnionego w Balladzie o Janku Wiśniewskim Zbyszka Godlewskiego.

Bohaterami musicalu są zwykli, „szarzy” ludzie (stojący w kolejce, jadący do pracy, czekający latami na przydział mieszkania). Nadając dziełu konwencję bożonarodzeniowej szopki, twórcy Kolędy-Nocki dokonali swoistej sakralizacji człowieka, któremu przyszło się zmagać z trudną PRL-owską rzeczywistością.

Po wprowadzeniu stanu wojennego, 13 grudnia 1981 r., dzieło znalazło się na „indeksie”, czyli na liście utworów zakazanych przez komunistyczne władze.

Tekst

Za czym kolejka ta stoi?
Po szarość, po szarość, po szarość.
Na co w kolejce tej czekasz?
Na starość, na starość, na starość.
Co kupisz, gdy dojdziesz?
Zmęczenie, zmęczenie, zmęczenie.
Co przyniesiesz do domu?
Kamienne zwątpienie, zwątpienie.
Bądź jak kamień, stój wytrzymaj,
kiedyś te kamienie drgną
i polecą jak lawina
przez noc, przez noc, przez noc.

Słowa

Ernest Bryll

Studiował na Wydziale Filologii Polskiej Uniwersytetu Warszawskiego. Jeszcze przed ukończeniem studiów (1956) rozpoczął współpracę z czasopismami o tematyce społecznej i kulturalnej: pisał do „Po Prostu”, „Sztandaru Młodych”, wszedł do zespołu redakcji „Współczesności”. Jako poeta zadebiutował w 1958 r. tomikiem Wigilie wariata, jednak jego twórczość zyskała rozgłos kilka lat później,...
Więcej

Muzyka

Wojciech Trzciński

Po ukończeniu średniej szkoły muzycznej w klasie gitary wstąpił na Uniwersytet Warszawski, gdzie studiował na Wydziale Geografii. Udzielał się w artystycznym ruchu akademickim – założył teatrzyk Piwnica u Hohonia, dla którego pisał piosenki, sam także je wykonywał. W 1969 r., gdy zadebiutował na Kiermaszu Piosenki Studenckiej w warszawskim klubie...
Więcej

Opracowanie

Kuba Stankiewicz

Od wielu lat należy do ścisłej czołówki polskich pianistów jazzowych. W drugiej połowie lat osiemdziesiątych grał z zespołem Jana Ptaszyna Wróblewskiego, później z kwintetem i kwartetem Zbigniewa Namysłowskiego. W latach 1987-1990 studiował w Berklee College of Music w Bostonie (dyplom w klasie fortepianu), zdobywając Nagrodę Oscara Petersona. Był półfinalistą...
Więcej

Utwór znajdziesz tutaj

Akompaniamenty

Przejdź na stronę MULTIMEDIA z nagraniami wybranych utworów oraz akompaniamenami.

Przejdź do multimediów