Bruno Bielawski

Uczył się w Przemyślu, później w kolegium jezuickim we Lwowie, a następnie w gimnazjach w Bochni i Krakowie. W 1852 r. rozpoczął studia przyrodnicze na Uniwersytecie Jagiellońskim, które jednak szybko przerwał. Zadebiutował jako dziennikarz w „Gwiazdce Cieszyńskiej” (1853), publikował swoje opowiadania, wiersze i korespondencję z Krakowa we lwowskich „Nowinach”. Zanim w 1858 r. zamieszkał we Lwowie, spędził parę lat w Nehrybce, poznając dokładniej wieś i jej mieszkańców. Gdy w 1859 r. obejmował redakcję lwowskiego pisma „Dzwonek” – pierwszego polskiego pisma o tematyce wiejskiej – był już przekonany o swoim powołaniu. Pisał dla tego periodyku własne opowiadania, pozyskał też jako autorów pisarzy o podobnych zainteresowaniach, m.in. Juliusza Starkela, Ludwika Wolskiego, Walerego Łozińskiego, Mieczysława Romanowskiego.

Bruno Bielawski miał jeszcze jedną silną pasję. Jego gorący patriotyzm przywiódł go do decyzji o podróży do Włoch, by tam bić się „za naszą i waszą wolność” u boku Giuseppe Garibaldiego. W 1860 r. przekazał redakcję „Dzwonka” Juliuszowi Starkelowi i Waleremu Łozińskiemu i wyruszył w drogę. Podczas postoju w Jassach miał nieszczęśliwy w skutkach zatarg z niejakim Trzaskowskim. Bielawski zmarł z powodu śmiertelnych ran odniesionych w pojedynku.

Na Cmentarzu Łyczakowskim wzniesiono mu pomnik ze znamienną inskrypcją: „Zasłużonemu Autorowi, Szlachetnemu Patryocie, Przyjacielowi ludu Polskiego, Krzewicielowi oświaty i miłości Ojczyzny między kmiotkami, pierwszemu i najgorliwszemu pracownikowi na polu literatury ludowej w tej prowincyi, skromny ten pomnik wznieśli ziomkowie”.

Jego opowiadania publikowane w „Dzwonku”, m.in. Każdy stan sobie dobry, Piotr Mytnik, czyli nawrócenie pewnego skąpca, O miłosiernym kowalu z Wielunia oraz Niby bieda, a nie bieda, zostały wydane (wraz z opowiadaniami Łozińskiego) w książce Gawędy i opowiadania (1899). Bielawski jest też autorem niewydanej „powieści dla ludu” pt. Stary ułan kaznodzieją.