Feliks Gwiżdż

pseud. „Stryk”

pisarz, redaktor, społecznik, żołnierz, poseł, senator

ur. 12 stycznia 1885, Odrowąż

zm. 27 maja 1952, Warszawa

Po ukończeniu IV Gimnazjum w Krakowie podjął studia na Uniwersytecie Franciszkańskim (późniejszy Uniwersytet Jana Kazimierza) we Lwowie.

 

W 1912 r. zamieszkał w Poroninie. Został członkiem Polowych Drużyn Sokolich w Nowym Targu, zainicjował stworzenie Związku Drużyn Podhalańskich, którego został później sekretarzem generalnym i prezesem. Przystąpił do Polskiego Stronnictwa Ludowego.

 

Po wybuchu pierwszej wojny światowej wstąpił do Legionów Polskich, brał udział w walkach na Wołyniu, m.in. w bitwie pod Kostiuchnówką. Po zakończeniu wojny pozostał w Wojsku Polskim, pełnił m.in. funkcję zastępcy szefa Biura Prasowego Oddziału II Naczelnego Dowództwa. Do rezerwy przeszedł w 1921 r.

 

W latach 1927–1937 był redaktorem naczelnym tygodnika „Gospodarz Polski”, zaś w 1936 r. założył i redagował miesięcznik „Ziemia Podhalańska”. Był członkiem Zarządu Głównego Syndykatu Dziennikarzy Polskich w Warszawie, prezesem Towarzystwa Uniwersytetów Wiejskich, także posłem na sejm (1928–1930) i senatorem (1930–1935).

 

Podczas drugiej wojny światowej jako oficer Związku Walki Zbrojnej – Armii Krajowej działał w konspiracji, brał też udział w powstaniu warszawskim. Po upadku powstania zamieszkał w Krakowie – początkowo organizował działalność antykomunistyczną, redagował pisma „Wolność i Prawda” i „Sygnały” (pismo byłych żołnierzy AK). Podjął współpracę z „Tygodnikiem Powszechnym” i Polskim Radiem (wraz z Bolesławem Romaniszynem prowadził cieszącą się wielkim powodzeniem audycję góralską Zwyrtałowa bacówka pod Wesołym Wierchem). Dwukrotnie był aresztowany przez NKWD – w 1945 r. (przez 15 miesięcy) i później w 1951 r., kiedy to przewieziony został do Warszawy i osadzony w więzieniu na Mokotowie. Zmarł w szpitalu więziennym.

 

Pierwsze utwory opublikował jeszcze przed pierwszą wojną światową. Pisał wiersze (m.in. zbiory Fale, 1907 i Kośba, 1921, teksty pieśni, w tym słynny Przybyli ułani pod okienko), nowele (m.in. zbiory Dobrzy ludzie, 1912 i Obrazy na szkle, 1926) i dramaty (m.in. Pocięty dąb, 1906 i Gody, 1922), ponadto przekładał literaturę słowacką na język polski.

 

Feliks Gwiżdż został odznaczony pośmiertnie Krzyżem Wielkim Orderu Odrodzenia Polski (2019).

Tytuły w projekcie

Akompaniamenty

Przejdź na stronę MULTIMEDIA z nagraniami wybranych utworów oraz akompaniamenami.

Przejdź do multimediów