Adam Münchheimer

Uczył się muzyki od siódmego roku życia. Lekcje gry na skrzypcach pobierał w Warszawie u Józefa Niedzielskiego i Jana Hornziela, fortepianu u Aloysa Tausiga, harmonii i kontrapunktu u Augusta Freyera, następnie kompozycji u Adolfa Bernharda Marxa (od 1856 roku w Berlinie).

Od 1850 r. był pierwszym skrzypkiem orkiestry Teatru Wielkiego w Warszawie (z przerwami na wyjazdy zagraniczne: do Francji w 1851 i do Niemiec w 1856 r.), a od 1858 r. występował jako dyrygent orkiestr baletu i melodramatu, by w 1864 r. objąć na stałe funkcję dyrygenta obu zespołów. Po śmierci Stanisława Moniuszki w 1872 r. został głównym dyrektorem i głównym dyrygentem opery polskiej. Funkcję tę, z kilkuletnią przerwą, pełnił do emerytury (1890 r.).

Był profesorem, współzałożycielem oraz wieloletnim członkiem zarządu Warszawskiego Instytutu Muzycznego (od 1861), uczył muzyki także w Aleksandryjsko-Maryjskim Instytucie Wychowania Panien (od 1864) oraz w Seminarium Nauczycielskim (1876–1882).

Jego działalność w sferze organizowania kultury muzycznej była bardzo rozległa. Zaczynał od formowania chórów i inicjowania koncertów m.in. w kościołach i przy Resursie Obywatelskiej, w latach 1869–1900 zorganizował ok. stu koncertów dobroczynnych (m.in. na rzecz studentów i uczniów gimnazjum, wdów po zmarłych muzykach, a także na pokrycie kosztów druku publikacji Lud Oskara Kolberga i na rzecz instytucji kultury), a ok. 1881 r. zainicjował cykl historycznych koncertów muzyki polskiej. Współdziałał wiele z Warszawskim Towarzystwem Muzycznym, m.in. wspólnie z Janem Karłowiczem opiekował się zbiorem muzykaliów i biblioteką, w tym pamiątkami po Chopinie i Moniuszce; przekazał Towarzystwu w darze własne obfite zbiory muzyczne.

Pisał utwory niemal we wszystkich gatunkach typowych dla swojego czasu. Do najważniejszych jego dzieł należą: opery Otto Łucznik (wyst. 1864), Stradyota (wyst. 1876), Mazepa (wyst. 1900), balet Figle Szatana (ze Stanisławem Moniuszką, wyst. 1870), a także kompozycje symfoniczne (uwertura Les sons mysterieux i Suita nagrodzone na konkursie kompozytorskim w Brukseli w 1893 roku), kameralne, fortepianowe oraz wiele pieśni solowych i chóralnych.